بوتاکس از کلستریدیوم بوتولینوم مشتق شده است. باکتری ای که اگر توسط انسان خورده شود خطرناک است اما اگر در آزمایشگاه برای تولید مواد آرایشی و بهداشتی استفاده شود بی خطر است. این مواد در اصل برای درمان اسپاسم بیش از اندازه چشم تولید شده بود چرا که عضلات را منجمد و فلج می کند. بعداً پزشکان متوجه اثرات این ماده بر روی فلج کردن عضلات صورت و کاهش چین و چروک های سطحی آن شدند.
درگذر زمان، به طور طبیعی همه ما چین و چروک ها را تجربه خواهیم کرد. آنها در اثر تکرار حرکات متناوب پوست و عضلات صورت ایجاد میشوند. هر لبخند و اخمی که در صورت ما ظاهر میشود، خطوط چهره ما را تغییر میدهد، این خطوط حتی زمانی که لبخند و اخم ما محو میشوند نیز، برای مدتی ادامه خواهند داشت. بوتاکس یک راه سریع، ساده و مقرون به صرفه برای اصلاح لبخند لثهای، برطرف کردن چین و چروک های اطراف چشم و ابرو محسوب میشود، که امروزه در بین بسیاری از بیماران مورد استقبال قرارگرفته است. تزریق بوتاکس یک شیوه درمانی است که بدون نیاز به جراحی به جوان سازی پوست می پردازد و ظاهر آن را زیبا میسازد. عوارض بوتاکس بسیار ناچیز است.
بوتاکس خط اخم برای خطوط عمیق بین دو ابرو استفاده میشود. معمولاً به این چین و چروک ها "خطوط اخم" میگویند. چین و چروک پیشانی و چروک های پاکلاغی (چین و چروک های اطراف چشم ها) نیز میتوانند تحت درمان بوتاکس قرار بگیرند. نواحی دیگر عبارتند از: بوتاکس لب برای رفع چین و چروک لب ها و درمان چین و چروک گردن یا درمان افتادگی پوست گردن، افتادگی ابروها و از بین بردن حلقه تیره دور چشم. برای درمان خطوطی که از دهان به بینی (رفع خط خنده) کشیده میشوند، تزریق بوتاکس استفاده نمیشود.
درمانی آسانتر، مؤثرتر و بیخطرتر از بوتاکس برای برطرف کردن چین و چروک ها و جود ندارد.
مزایای بوتاکس عبارتاند از:
بوتاکس در مردانی که دچار بزرگی غده پروستات هستند نیز استفاده می شود. تزریق مستقیم بوتاکس به غده پروستات باعث کوچک شدن این غده و کاهش تکرر ادرار می شود. مردانی که از عفونت ادراری و تکرر ادرار به علت بزرگی پروستات رنج می برند می توانند از بوتاکس استفاده کنند. با تزریق بوتاکس هیچگونه عوارض احتمالی از جمله بی اختیاری ادرار و یا اختلال نعوظ در مردان بوجود نخواهد آمد.
علاوه بر مزایای بوتاکس برای رفع چین و چروک پوست، بوتاکس فواید دیگری از جمله درمان مشکلات جسمی نیز دارد. پزشکان از این سم برای درمان چندین ناتوانی جسمی استفاده می کنند که عبارتند از :
دانشمندان اولین بار در سال 1987 موقع استفاده از سم بوتولینوم در درمان بلفارواسپاسم (انقباض خود به خودی پلک) متوجه شدند که خطوط اخم بیمار صاف شده است و با ادامه تحقیقات اولین گزارش در درمان اخم با بوتاکس در سال 1992 منتشر شد. بوتاکس در واقع سم باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است که با مهار آزادسازی استیل کولین در محل اتصال عصب و عضله باعث شل و ضعیف شدن عضلاتی می شود که انقباض آنها موقع خندیدن و اخم کردن و... با گذشت زمان باعث ایجاد چروکهای فعال یا دینامیک می شود. با استفاده از اثر بوتاکس و شل شدن عضلات، خطوط ناشی از افزایش فعالیت عضله از بین رفته و طرح صورت و گردن تغییر یافته و چروک ناشی از انقباض عضلات صاف می گردد. البته این نکته را نباید فراموش کرد که چروک های غیرفعال یا استاتیک که ناشی از تغییر در محتوای کلاژن لایه زیرین پوست است و در اثر گذشت سن و تابش آفتاب به وجود می آید، تحت تاثیر بوتاکس قرار نمی گیرد. بوتاکس در واقع روشی آرام و کم دردسر و غیرجراحی برای رفع چین و چروک صورت و گردن است.
خطوط هیپرکنتیک مثل خطوط اخم، حاصل انقباض های مکرر عضلاتی است که به صورت عمود بر چین ها قرار گرفته اند . ضعیف کردن و یا به حالت استراحت درآمدن عضلات توسط بوتاکس (سروتیپ A) می تواند خطوط را صاف کند. این خطوط شامل خطوط افقی پیشانی (ناشی از انقباض عضله فرونتالیس یا عضله پیشانی) خطوط افقی روی بینی (ناشی از انقباض عضله پروسروس) خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم و خطوط اطراف دهان و خطوط خارجی پلک تحتانی است. بیماران بین 30 تا 51 سال بیشترین پاسخ را به درمان با بوتاکس می دهند و امروز درمان با بوتاکس در این گروه سنی یکی از جنبه های مهم زیباسازی است.
تزریق بوتاکس در برخی از افراد ممکن است باعث ابتلا به درد در ناحیه پیشانی شود اما در برخی موارد هم مشاهده شده سردرد افراد مبتلا به میگرن با تزریق بوتاکس کاهش یافته است.
در کشور ما بیشترین عوارض ناشی از تزریق بوتاکس شامل استفاده از مواد ارزان و غیر مجاز و تزریق توسط افراد غیر مجاز و غیر متخصص و آموزش ندیده، از جمله در آرایشگاه ها و سالن های زیبایی و... است. افراد زیادی از طریق تبلیغات اینترنتی و پیامک و ایمیل و شبکه های اجتماعی، به سمت مراکز غیر مجاز از جمله آرایشگاه ها و سالن های زیبایی کشانده شده و توسط افراد غیر متخصص پوست و آموزش ندیده، داروی غیر استاندارد و ارزان برای بیماران تزریق می گردد.
نکته ایی که در روز مکرراً با آن مواجه می شویم این است که مراجعه کنندگان نمیدانند چه نوع ژلی برای ایشان استفاده شده است. دوستان عزیز مهم است در وهله اول به فکر سلامتی خود باشیم و در کنار آن به فکر زیبایی. ندانستن مارک و نوع ژل و بوتاکس مصرفی مثل این است که ندانید پزشک داخلی چه نوع قرصی مثلاً برای فشار خونتان تجویز کرده است و فقط ان را مصرف کنید.
در کلینیک فروردین از بهترین و معتبرترین ژل ها استفاده می شود که دارای مجوز وزارت بهداشت ایران و شناسنامه بین المللی هستند و بعد از اتمام کار شناسنامه در اختیار مراجعه کننده محترم قرار میگیرد.
بوتاکس یا بوتولینوم حاصل باکتری خاصی به نام کلستریدیوم بوتولینوم است که مسمومیت غذایی بوتولیسم را به وجود میآورد. این سم اولین بار در اوائل قرن ۱۹ میلادی توسط یک نوع مسمومیت غذایی بسیار کشنده که عمدتاً از خوردن سوسیس ایجاد میگردید، شناخته شد. آنگاه این باکتری و سمش که به نام بوتولوس که معادل کلمه سوسیس است کشف گردید. این سم باکتریایی، یکی از خطرناکترین سموم جهان است. اما برای درمانِ دارویی، اثر خود را از دست میدهد و شکل غلیظ شده وضعیف آن برای مصارف دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. تزریق بوتاکس برای جوانسازی صورت با دوزهای پایین در عضلاتی خاص و توسط پزشک مجاز ومتخصص، مانع از رسیدن سیگنالهای شیمیایی به عضله شده و از انقباض بیش حد آن جلوگیری میکند و در نتیجه از تشکیل چین و چروکها ممانعت به عمل میآید.
بوتاکس هم برای درمان بیماری ها و هم برای زیبایی استفاده میشود. از دهه ۵۰ قرن بیستم استفاده درمانی و از اواسط دههٔ ۸۰ کاربرد زیبایی آن شروع شد. بوتاکس در درمان بیماری هایی که به علت زیادی فعالیت و گرفتگی ماهیچه ها در چشم، صورت، گردن، حنجره، مری و اندام ها، پرش پلک، انقباض و تیک گردن ، لوچی شدید چشم ها بکار می رود. صورت ما حرکات عضلاتش را با نقش بستن به شکل چین و چروک بر روی پوست نشان میدهد. بنابراین با جلوگیری ازحرکت برخی از عضلات، که باعث به وجود آمدن چین و چروکهای پوست و یا عمیقتر شدن آنها میشوند میتوان به طور چشمگیری پوست را صاف تر کرد. تمامی حرکات صورت از جمله حرکات احساسی و عاطفی صورت توسط عضلاتی که درست زیر پوست قرار دارند انجام میشود. فعالیت و انقباض بیش از اندازه این عضلات باعث بوجود آمدن خطوط در صورت میشود. کار بوتاکس از کار انداختن موقت این ماهیچه هاست.
این روش معمولا در مطب پزشک
انجام می شود. به هیچ نوع بیهوشی نیازی ندارد، گرچه بعضی از پزشکان بیهوشی
موضعی یا موضعی را بر حسب درخواست بیمار انجام میدهند. بعد از پاک کردن
پوست، پزشک به هر کدام از عضلات مورد نظر مادهی بوتاکس را تزریق
میکند.بوتاکس از طریق بلوک ایمپالس عصبی عمل می کند و باعث کاهش حرکت
عضلات می شود. با کاهش حرکت، سطح پوست به تدریج صاف می شود و خطوط متوسط تا
شدید شروع به ناپدید شدن می نمایند. پروسه تزریق بوتاکس
پروسه چندان پیچیده ای نیست ، در گام بعدی می بایست به ماهیچه های ایجاد
چین و چروک و یا اخم ها بوتاکس تزریق گردد. تزریق بوتاکس به ماهیچهها حدود
1 تا 2 دقیقه طول میکشد. جلسه بوتاکس درمانی کمتر از یک ساعت طول می کشد.
پس از تزریق بوتاکس پروسه انسداد فرستنده های عصبی بین 2 تا 10 روز طول می
کشد . اما با استفاده از بولوتونیوم بوتاکس نوع A این مشکل بی حسی بوجود
نخواهد آمد .
پس از تزریق، توکسین موجود در محلول، سیگنالهایی را که از
عصب به عضله فرستاده می شود، مسدود میکند، در نتیجه عضلات دیگر
نمیتواننند منقبض شوند.همین انقباض عضلات است که روی پوست روی عضله چروک
ایجاد میکند. با شل شدن عضلات، چروکها صاف میشوند. مقدار این دارو بر
اساس واحد محاسبه میشود، با توجه به خطرناک بودن آن باید بین دوز درمانی و
کشنده آن فاصله زیادی باشد. در تزریقات زیبایی حدوداً ۱۰۰ واحد و در
درمانی حداکثر ۶۰۰ واحد به کار میرود، این در حالیست که دوز کشنده آن بیش
از ۳۰۰۰ واحد است.
بیشتر بیماران به سراغ بوتاکس میروند تا نشانههای پیری و بالا رفتن سن را در چهرهشان کمتر کنند. در واقع بوتاکس شیوهی درمانی جایگزینی برای جراحیهای زیبایی مثل کشیدن پوست است. بعضی از چین و چروکها و مشکلاتی که با بوتاکس برطرف میشوند عبارتند از:
از بوتاکس میتوان در بسیاری از چروکهای ناشی از حرکت عضلات صورت استفاده کرد. البته برای چروکهای ناشی از شل شدن پوست، گرانش، و یا قرار گرفتن در معرض آفتاب بی اثر است. مناسب ترن جائی که بوتاکس تزریق میشود پیشانی است. با تزریق در این منطقه میتوان خطوط عمیقی که بین دو ابرو ایجاد میشود که به آنها خط اخم گفته میشود و همچنین خطوط عرضی پیشانی را برطرف کرد. بعلاوه خطوط ریز کنار چشم هم خیلی خوب به این تزریق جواب میدهند. چنانچه انتخاب بیمار و روش تزریق صحیح باشد نتایج برای این نقاط بسیار درخشان و راضی کننده است.
نتایج تزریق بوتاکس چند روز بعد از بکارگیری آن مشخص میشود اما تأثیر کامل بعد از گذشت ده روز از تزریق معلوم میگردد. با تزریق مقدار متعادل بوتاکس، حالت طبیعی چهره به طور کامل حفظ میشود. تأثیر استفاده از بوتاکس چهار تا شش ماه طول میکشد، و بعد از آن ماهیچه بهطور کامل به حالت قبلی خود باز میگردد. به دنبال آن، درمان را میتوان بدون هیچ منع استعمالی، به تعداد دفعات دلخواه تکرار کرد و حتی با ایجاد فاصله زمانی بین تزریقها میتوان بدون هیچ ترسی از گذاشتن تأثیرات منفی بر چهره، این تزریقات را تکرار کرد.عوارض بوتاکس بسیار کم است.