با افزایش سن، بسیاری از افراد دچار گودی و سیاهی زیر چشم یا دور چشم می شوند، اگر چه بسیاری از جوانان نیز به پف زیر چشم دچار می شوند. این بیماری ها باعث می شوند که فرد خسته، مریض و ناسالم به نظر برسد، حتی وقتی که سالم است. این وضعیت بر روابط میان فردی، فرصت های تجاری و عزت نفس فرد تاثیر می گذارد.گودی زیر چشم یکی از مشکلات زیبایی شایع در بین زنان و مردان است. عوامل ژنتیکی شما را در معرض ابتلا به این مشکل قرار می دهد، مخصوصا اگر پوست نازک و روشنی داشته باشید. گودی و سیاهی زیر چشم ناشی از تجمع خون در زیر چشم است و در بین افرادی که پوست روشنی دارند بیشتر مشخص است. حساسیت های فصلی، کاهش کلاژن، مشکلات عروقی، عدم تعادل هورمونی و رژیم غذایی باعث پف بیش از حد و تجمع خون می شوند. از مهمترین دلایل گودی و سیاهی زیر چشم می توان به استرس، افزایش سن، ژنتیک، فشار خون بالا، جدا شدگی پرده شبکیه، مشکلات تیروئید، حساسیت غذایی مخصوصا به محصولات لبنی، اختلالات کلیوی، مشکلات قلبی عروقی، خستگی مزمن، کم خوابی، مالش بیش از حد چشم ها، بیماری آب سیاه، آسیب دیدگی ناشی از خورشید به پوست و مصرف الکل و مواد مخدر اشاره کرد.
برای کاهش تیرگی و سیاهی دور چشم خود میتوانید کارهای ساده ای انجام دهید. در برخی موارد علت سیاهی دور چشم یک مسئله جزئی است و درمانهای ارزان قیمت خانگی برای درمان آن مناسبتر است.
آلرژی ها شایع ترین دلیل تغییر رنگ پوست زیر چشم ها هستند. اگر آلرژی دلیل اصلی گودی و تیرگی دور چشم شما می باشد، بایستی یا آلرژی را درمان کنید یا اینکه عامل ایجاد کننده آلرژی را از بین ببرید. آلرژی یا حساسیت های فصلی مثل زکام بهاره می توانند خیلی زود و بطور موثر بوسیله داروهای موجود در داروخانه ها یا تجویز پزشک درمان شوند. برای درمان آلرژی ها، بهترین کار معمولا پرهیز می باشد. اگر تیرگی و پف دور چشم ها همیشگی و دائمی باشد، ممکن است شما به یک غذا، یا یک ماده شیمیایی در خانه یا محل کارتان حساسیت داشته باشید. در این موارد حتما با یک متخصص پوست مشورت کرده و از او بخواهید که آزمایشی را برای تعیین نوع حساسیت تان برایتان تجویز کند. افرادی که مرتبا دچار آلرژی می شوند همچنین مستعد این هستند که دچار کمبود ویتامین B6، فولیک اسید و برخی مواقع ویتامین B12 گردند. مصرف مکمل مولتی ویتامین می تواند در این مورد موثر باشد. از دیگر دلایل رایج آلرژی که می تواند باعث ایجاد حلقه های تیره در اطراف چشم ها گردد، عدم تحمل به گلوتن می باشد، که نوعی حساسیت به آرد گندم است. در موارد خیلی شدید، این آلرژی می تواند به بیماری سلیاک تبدیل گردد. برای تشخیص این بیماری پزشک معمولا آزمایش خون را توصیه می کند. نکته مهم این است که شما می توانید عدم تحمل به گلوتن داشته ولی به بیماری سلیاک دچار نشده باشید.
خشکی مزاج موجب گودی و سیاهی زیر چشم می شود. زمانی که به چشم رطوبت کافی نرسد پوست زیر چشم جمع میشود و خشکی مزاج مغز موجب افزایش خلط سودا در خون میشود، سودا به رنگ تیره است و در زیر چشم جمع میشود. جمع شدن پوست زیر چشم موجب گودی و افزایش خلط سودا در خون موجب سیاهی زیر چشم میشود و با اصلاح طبع میتوان از گودی و سیاهی زیر چشم کاست.سودا، خون سیاه رنگی است که در طحال جمع شده است؛ در صورت غلبه سودای خون طحال دارای عملکرد ضعیفی میشود و اضافی سودا وارد جریان خون شده و موجب تیرگی پوست و خشک شدن آن میشود.
بیماری گواتر یا اختلال ترشح ید در بدن باعث کبودی دور چشم می شود. در کم کاری تیروئید، کبودی دور چشم بیمار با مصرف لوتیروکسین بسیار بهتر میشود و معمولا با مصرف این دارو عارضه کبودی دور چشم از بین می رود. یا مصرف عرق گیاه بولاغ اوتی که سرشار از ید میباشد .
هرشب قبل از خواب، آرایش چشمتان را پاک کنید. اگر این کار را انجام ندهید، زمانی که سنتان کمی بالا برود، چشمانتان خیلی خسته و پیرتر بنظر می رسند.
از یک کرم دور چشم با کیفیت بالا و تا حد ممکن گیاهی و طبیعی استفاده کنید. کرمتان را داخل یخچال نگهداری کنید چون خنکی آن باعث تاثیر گذاری بیشتر می شود.
الکل می تواند بطور شدید بر روی کیفیت خواب تاثیر بگذارد و گودی و حلقه تیره زیر چشم را تشدید کند.
معمولاً گفته میشود که حلقه سیاه زیر چشم و گودی زیر چشم به دلیل خستگی یا کار کردن زیاد و یا حتی کم خوابی به وجود میآید. با این که این هم میتواند یک علت برای گودی زیر چشم باشد اما واقعیت این است که ژنها هم نقش بزرگی در پدید آمدن این بیماری دارند. همچنین ممکن است در اثر عوامل مختلفی از جمله استرس، افزایش سن و ..... ایجاد شود.
گودی زیر چشم ناشی از نازک شدن پوست زیر چشم و نمایان شدن عروق خونی است و خون این عروق هم در این قسمت از بدن واضحتر از هر جای دیگر قابل مشاهده است. به عنوان مثال، پوست اطراف پلکها که به پوست پریوریبیتال معروف است حدود ۰٫۵ میلی متر ضخامت دارد که در مقایسه با ضخامت ۳ میلی متری پوست در قسمتهای دیگر بدن بسیار نازک است.
سیاهی زیر چشم به عنوان یک عیب و نقص از نظر متخصصین پوست در نظر گرفته میشود. سیاهی زیر چشم یک تغییر رنگ در اطراف چشمها است. در حالی که زیر چشم بسیاری از مردم به دلیل کمخوابی، سیاه شده و گود میرود اما بسیاری از افراد هم به دلیل عوامل وراثتی دچار این عارضه میشوند. برخی از مردم ممکن است بیشتر مستعد سیاه شدن اطراف چشم باشند زیرا در خانواده آنها نیز این مشکل وجود داشته است. همان گونه که بسیاری از متخصصین پوست به شما میگویند، پوست اطراف چشم ظریف است بنابراین برخی روشهای درمانی خاص برای این ناحیه از صورت باید به کار برده شود.
برای تعیین مؤثرترین روش درمان گودی زیر چشم، یا انتخاب ترکیبی از چند روش درمانی، مهم است که علت ایجاد این مشکل را بشناسید. این مشکل ممکن است به دلایل زیر ایجادشده باشد:
میزان رنگدانههای پوست منشأ ژنتیکی دارد ، علت سیاهی دور چشم بوده و باعث میشود برخی اقوام و نژادهای خاص به دلیل افزایش تولید رنگدانه، صرفنظر از عوامل خارجی، نسبت به سایر افراد بیشتر مستعد تیرگی زیر چشم شوند. ( افراد دارای پوستهای تیره، آسیایی و مدیترانهای، مثالهایی از وجود میزان مختلف رنگدانهها در پوست هستند.)
عواملی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید و تغییرات هورمونی (برای مثال ملاسما ناشی از بارداری یا جلوگیری از بارداری) میتواند موجب تیرگی اطراف چشمها شود. همچنین آسیبها (هایپرپیگمنتیشن در اثر التهاب) برای مثال به دلیل اگزمای آتوپیک، یا مواد آرایشی معطر میتوانند بر تیرگی اطراف چشمها تأثیر بگذارند.
کاهش حجم یا کاهش چربی در گونهها و کاهش حجم زیر چشم علت گودی زیر چشم و باعث ایجاد حالتی در صورت میشود که به آن ناودان اشکی میگویند. ناودان اشکی افتادگی زیر چشم است که باعث ایجاد سیاهی دور چشم میشود. اگرچه ناودان اشکی در بیشتر افراد به دلیل پیری به وجود میآید، اما بعضی از افراد در جوانی نیز این مشکل را دارند.
پلکها نازکترین پوست بدن را تشکیل میدهند و با افزایش سن، نازکتر نیز میشوند. این پلکها پوشش نازکی در برابر نور و برای حفاظت از ساختارهای زمینهای چشم مثل رگها و عضلات ایجاد میکنند.
با افزایش سن توانایی ایجاد کلاژن و الاستین تازه در بدن کاهش پیدا میکند.
با افزایش سن، فرآیند جذب استخوان افزایش پیدا میکند و کاسه چشم بزرگتر میشود و درنتیجه چربیای که کرهی چشم در آن قرار دارد به سمت پایین و خارج برآمده میشود. متأسفانه برخی افراد با داشتن برخی عادات نادرست در سبک زندگیشان، باعث به وجود آمدن سیاهی و گودی زیر چشمهایشان میشوند. در زیر به برخی از این عادات نادرست اشاره شده است:
سیگار کشیدن باعث ایجاد مشکلات عروقی مثل انسداد رگهای خونی میشود، درنتیجه موجب ضعیف شدن گردش خون شده و باعث میشود رگهای خونی تیرهتر و برجستهتر به نظر برسند.
کمبود خواب میتواند موجب کمرنگ شدن و شفاف شدن پوست شود و درنتیجه رگهای زیرین پوست مشخصتر میشوند.
مصرف بیشازحد کافئین و الکل باعث از دست رفتن آب بدن میشود و درنتیجه رگهای خونی متورم میشوند. این مواد همچنین موجب بیخوابی فرد میشوند.
سیاهی اطراف چشم (همراه با سایر علائم) میتواند نشانهی کمبود آهن برای مثال آنمی باشد. در اغلب موارد، مصرف غذاهای مناسب یا مکملهای غذایی میتواند این کمبودهای غذایی را جبران کند.
درصورتیکه کبودی زیر چشم شما براثر تغییر در رنگدانههای پوست، ناشی از ملاسما یا آفتاب سوختگی باشد، بری رفع کبودی زیر چشم معمولاً مصرف کرمهای روشنکنندهی پوست با اثر لایهبرداری ملایم را تجویز میشود.
استفاده از ژلهای تزریقی حاوی اسید هیالورانیک میتواند برای درمان گودی چشم موثر باشند. رستیلن و بلوترو از جمله ژلهای تزریقی هستند که میتوانند تا حد زیادی به درمان گودی و سیاهی زیر چشم کمک کنند. اسید هیالورانیک جزء سازنده کلاژن و بافت سالم پوست است که به صورت طبیعی در بدن تولید شده و باعث لیفت پوست و افزایش حجم آن میشود. تزریق مقادیر کم از این ژل ها در گودی و فرورفتگی زیر چشم، باعث پر شدن، نرمی و لیفت پوست زیر چشم میشود و علاوه بر این چروکهای پوست زیر چشم را برطرف میسازد.این ژلها در طول چند ماه تا یک سال توسط بدن جذب میشوند بنابراین نتایج حاصل از تزریق آنها موقتی است.
در این روش که حدوداً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول میکشد، بعد از بیحسی کامل ناحیه مورد نظر با کمک کرم بیحس کننده موضعی، ژل بدون ایجاد هیچ گونه دردی با استفاده از یک کانول مناسب تزریق میشود. سپس ناحیه تزریق به آرامی ماساژ داده میشود تا ژل وارد منفذهای استخوان گونه شود و سطحی محکم و صاف در زیر چشم ایجاد شود. این فرآیند حجم از بین رفته بافت نرم در ناحیه زیر چشم را جبران میکند و با درمان گودی زیر چشم موجب بهبود ظاهر فرد میشود. این روش کاملاً بدون درد و عوارض است.
معمولاً تزریق چربی (انتقال چربی) برای ترمیم سیاهی اطراف چشم که به دلیل نازک شدن پوست و از دست رفتن بافت و چربی زیر چشم و بالای گونه ایجاد میشوند توصیه میشود. چربی از قسمت دیگری از بدن طی انجام برخی عملها برداشته شده و به وسیله سوزنهای ریزی در محل گودی زیر چشمها تزریق میشود. برخلاف هیالورانیک اسید، نتایج حاصل از تزریق چربی دائمی هستند البته از آنجا که سلولهای چربی همیشه طی فرایند انتقال چربی زنده نمیمانند، دائمی بودن نتایج تضمین نمیشود.
تحقیقات نشان داده است که ۵۰ تا ۹۰ درصد سلولهای چربی تزریق شده تا سه ماه بعد از تزریق زنده میمانند. عوامل بیشماری وجود دارد که مقدار چربی جذب شده توسط بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. این عوامل عبارتند از: روش برداشت، فرآوری و تزریق چربی و متابولیسم و سرعت التیام بیمار.
این یک روش درمانی موثر دیگر برای پوست های شل و رفع تیرگی زیر چشم است که می تواند موجب تقویت و سفت شدن پوست پلک های بالایی و پایینی شود. انرژی لیزر توسط آب موجود در لایه های عمقی پوست جذب می شود و باعث می شود کلاژن این ناحیه تغییر حالت دهد و در نتیجه موجب بهبود کشش بافت پوست شود. به علاوه در اثر این روش، لایه های خارجی پوست برداشته می شوند که این امر به کاهش لکه های قهوه ای رنگ و خطوط ریز سطحی پوست کمک می کند. از این نوع لیزر برای درمان بعضی از موارد پف زیر چشم استفاده می شود، موارد دیگر با جراحی ازجمله بلفاروپلاستی برطرف می گردند.
در صورتی که تیرگی زیر چشم به این دلیل است که رگهای خونی زیر پوست دور چشم شما، از روی پوست و به رنگ آبی یا بنفش تیره نمایان هستند، برای رفع سیاهی زیر چشم شما از روش IPL استفاده میشود. البته همهی متخصصین پوست، با ایمن بودن استفاده از این روش در اطراف چشم، موافق نیستند. با این حال برخی از متخصصین برای درمان مشکلات تغییر رنگ پوست که بر اثر نمایان بودن رگهای زیر پوست است، از جمله سیاهی دور چشم، از این روش استفاده میکنند.
هایفوتراپی یا HIFU تکنیکی است که در آن به کمک امواج اولتراسوند، پوست شما برای تولید کلاژن بیشتر تحریک میشود. دستگاه Ultra اولین دستگاهی بود که برای انجام این تکنیک، که موجب بهبودی پوست به روش غیر تهاجمی میشود، به بازار عرضه شد.
در این روش، دستگاه اولترا از تکنولوژی اولتراسوند (که در سونوگرافی به کار میرود) استفاده میکند. اشعهی اولتراسوند از لایهی خارجی پوست عبور میکند و به عمق مشخصی از پوست میرسد و موجب ایجاد گرمای معینی میشود. این اشعه هیچ آسیبی به بافت پوست نمیزند و تنها موجب تحریک پوست به تولید کلاژن بیشتر میشود. تولید کلاژن، موجب افزایش قابلیت ارتجاعی پوست شده و از این طریق میتواند باعث درمان گودی زیر چشم یا پف زیر چشم شود. در این روش، به طور همزمان از تصاویر اولتراسوند (که لایههای زیرین پوست را نمایش میدهد) نیز استفاده میشود تا پزشک شما بتواند تعیین کند کدام نواحی از پوست بیشتر از همه نیاز به درمان دارند، تا از این طریق بتواند به بهترین نتایج ممکن برسد.
ممکن است شما بلافاصله بعد از درمان پف زیر چشم نیز اثرات مثبتی را در پوست خود مشاهده کنید، اما نتایج درمانی این روش به تدریج و طی ۲ تا ۳ ماه بعد از درمان نمایان میشوند. در این بازه زمانی، کلاژن تولیدشده، روی پوست شما اثر میکند و موجب جمع شدن و سفت شدن پوست میشود و در نتیجه باعث از بین بردن پف زیر چشم یا گودی و تیرگی می شود.
مزوتراپی شاید مؤثرترین و بیخطرترین روش درمان تیرگی زیر چشم است. در این روش یک محلول شیمیایی که ترکیبی از مواد دارویی، معدنی، آنزیمها و مکملها است به ناحیه زیر چشم تزریق میشود. این محلول مقدار تیرگیها و پف و کبودی زیر چشم را کاهش میدهد. برای کسب نتایج مطلوب لازم است که بیمار برای رفع تیرگیهای به وجود آمده در زیر چشم چندین بار تحت درمان مزوتراپی قرار بگیرد.
از لایه برداری شیمیایی برای جوانسازی پوست استفاده می شود که میتواند باعث کم شدن گودی زیر چشم و حلقههای سیاه اطراف چشم و درمان کبودی زیر چشم شود. لایه برداری شیمیایی میتواند از خطوط زیر چشم بکاهد اما این روش برای از بین بردن خطوطی که پس از انجام لیزردرمانی در منطقهای که لیزر متوقف شده است به جا مانده است نیز به کار برده میشود. اثر لایه برداری شیمیایی دائمی نیست و باید بعد از عمل برخی نکات مراقبتی رعایت شود. محافظت کافی در برابر آفتاب و قرار نگرفتن در معرض نور خورشید از جمله این اقدامات مراقبتی است. برای پیشگیری از عفونت و باقی ماندن جای زخم و اسکار دستورالعمل مراقبتی پس از عمل باید رعایت شود.
در روش پی آر پی (PRP)، تزریق پلاسمای غنی شده از پلاکت به لایه میانی پوست، روند تولید و بازسازی بافت پوست را بهبود و تسریع میبخشد. این روش درمان طبیعی بوده و برای تقویت بافت پوست و برطرف شدن تیرگی زیر چشم بسیار مناسب است. در این روش ابتدا PRP با استفاده از یک سانتریفیوژ از خون بیمار جدا میشود. پلاسمای بیمار حاوی فاکتورهای طبیعی رشد است، این فاکتورها روند بهبود بدن را تسریع میبخشند. از این روش برای درمان موفقیتآمیز علائم پیری صورت نظیر پف و سیاهی زیر چشم استفاده میشود. فاکتورهای رشد موجود در پلاسمای غنی شده از پلاکت، میزان تولید کلاژن تازه در پوست را افزایش داده و مویرگهای جدیدی را در پوست ایجاد میکند، علاوه بر این تولید سلولهای تازه در ناحیه تزریق را نیز سرعت میبخشد. این روش با حداقل تهاجم همراه است و برای بهبود نواحی حساسی مانند اطراف چشم مناسب است. زیرا در این روش از عناصر تولید شده توسط بدن خود بیمار استفاده میشود. اگر پف زیر چشم بسیار بزرگ و برجسته باشد و یا تیرگیهای به وجود آمده در زیر چشم بسیار واضح بوده و تغییر رنگ مشهودی را در اطراف چشم ایجاد کند، بیمار باید دو تا چهار بار یا بیشتر تحت درمان این روش قرار بگیرد.
عملهای مختلفی برای رفع گودی زیر چشم وجود دارد. اگر شما از تزریق ژل، تزریق چربی یا لیزر نتیجه مطلوب را نگرفتهاید میتوانید برای رفع این مشکل از عملهای جراحی استفاده کنید.
عمل جراحی پلک یا بلفاروپلاستی یک عمل سرپایی برای برداشتن چربی، ماهیچه و پوست اضافی است که توسط جراح و تحت بیهوشی انجام میشود. اگر حلقه سیاه اطراف چشم به دلیل بزرگ شدن کیسههای زیر چشم یا تغییر محل ناحیه کیسههای اشکی باشد میتوان با تغییر محل چربیها در خلال عمل جراحی پلک گودی زیر چشم را برطرف کرد. نتیجه جراحی پلک دائمی است اگرچه دیگران متوجه افتادگیهای بعدی پلک چشم خواهند شد.
در این روش یک پرتو از نور شدید به ملانین هایی که موجب تولید رنگدانه ها می شوند، تابیده می شود. سپس این نور جذب می شود و به گرما تبدیل می شود، که می تواند موجب پراکندگی گروهی از سلول های ملانین شود و یا باعث تخریب سلول های حامل رنگدانه ها و درمان علت سیاهی زیر چشم شود . در مورد ازدیاد رنگدانه های پوست، استفاده از کرم ها یا داروها نسبت به درمان لیزری، ارجحیت دارد به دلیل این که نسبت خطرات موجود در روش لیزر به مزایای آن بیشتر است و همچنین در روش لیزر به چندین جلسه ی درمان نیاز است.
لیفت گونه یا لیفت میانی صورت میتواند به نحو مؤثری، تیرگی و گودی زیر چشم و افتادگی پوست زیر چشم، که براثر بالا رفتن سن ایجاد میشود را برطرف کند. لیفت گونه علاوه بر تیرگی دور چشم، میتواند پف زیر چشم و خطوط و چروکهای بالای لب را نیز برطرف کند.